باور دینی، انگیزش و التزام اخلاقی

Authors

زهرا خزاعی

دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه قم

abstract

فیلسوفان اخلاق در باره نقش انگیزشی باورهای اخلاقی دو رویکرد مختلف دارند: درون گرایان با انحصار دلایل انگیزشی به باور، رابطه باور و التزام اخلاقی را ضروری می دانند و برون گرایان با پذیرش باور و میل به عنوان دو عنصر انگیزشی، ارتباط باور و التزام اخلاقی را ضروری تلقی نمی کنند. از این رو، ضعف اراده را ممکن می دانند یعنی فاعل با وجود باور به درستی فعل، آن را انجام نمی دهد. این مقاله نقش انگیزشی باورهای دینی را مورد سؤال قرار می دهد و از ارتباط باور با التزام اخلاقی می پرسد؛ اینکه باورهای دینی می توانند فاعل را به سوی انجام فعل برانگیزانند؟ و آیا باورهای دینی شرط لازم و کافی برای التزام اخلاقی اند؟ این مقاله پس از تحلیل دو رویکرد درون گرایی و برون گرایی اخلاقی و توضیح صور مختلف رابطه دین و اخلاق، رابطه روان شناختی را بررسی می کند و پس از تبیین نقش انگیزشی باور دینی رابطه ضروری آن را با التزام اخلاقی رد و ایمان را جایگزین باور می کند و درنهایت، نتیجه می گیرد ایمان، اگر واقعی باشد، می تواند با التزام اخلاقی ارتباط ضروری داشته باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

رابطة «انگیزش دینی» و «خودشناسی» با «فضایل اخلاقی»

هدف این پژوهش، بررسی نقش فرایندهای خودشناختی و جهت‌گیری دینی در «توان‌مندی‌های خوی» بود. 315 دانشجو (227 مرد و 88 زن) به پرسشنامه‌های ذیل پاسخ دادند: مقیاس خودشناسی‌ِ انسجامی (قربانی و همکاران، 2008)، مقیاس بهوشیاری (براون و ریان، 2003)، مقیاس بازنگری‌شده جهت‌گیری دینی (هیل، 1999) و پرسشنامه ارزش‌ها در عمل: ابراز قابلیت خود (پترسون، 2004). نتایج نشان داد که توان­مندی‌های خوی با خودشناسی انسجامی،...

full text

رابطه بین التزام دینی و هوش هیجانی

هدف از این پژوهش " بررسی رابطه بین التزام دینی و هوش هیجانی با سازگاری عاطفی اجتماعی دانش آموزان دخترسال دوم دبیرستان مدارس غیر انتفاعی در شهر تهران بود .جامعه آماری در این تحقیق کلیه دانش آموران دختر دوم دبیرستان های غیرانتفاعی در شهر تهران می باشد که جمعا 1088 نفر می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی 166 به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید.برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سازگاری عاطفی...

full text

تکثر مذهبی و التزام دینی در ایران

چگونگی ارتباط بین تکثر یا تنوع مذهبی با التزام دینی یکی از محورهای اصلی منازعه میان دو پارادایم حاکم بر جامعه‌شناسی دین در سه دهة اخیر بوده است. ذخیرة دانشی قدمای علوم اجتماعی ذیل پارادایم سکولاریزاسیون حکایت از این داشت که تکثر/تنوع مذهبی موجب تضعیف التزام دینی می‌گردد. در مقابل، پارادایم جدید اقتصاد دین یا مدل بازار دین استدلال نمود که تکثر/تنوع مذهبی منجر به افزایش التزام دینی می‌شود. در مقا...

full text

باور دینی و شناخت افلاطونی

در جستجوی بهترین راه ممکن برای آزمون و تأیید باورهای دینی، نخست نسبت شناخت افلاطونی با شناخت‌های عقلی و تجربی‌تبیین شده است. سپس نشان داده شده است که چگونه از آموزه‌های افلاطونی برای تبیین پدیده‌ها و توجیه باورهای دینی استفاده می‌‌شود. در آخر، در ضمن نقد مبانی افلاطونی روشن شده است که شناخت افلاطونی، یا آنچه در ادبیات دینی «شناخت عرفانی» خوانده می‌‌شود، خود فاقد تبیین و توجیه فلسفی‌کافی‌است، و ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
الهیات تطبیقی

جلد ۵، شماره ۱۲، صفحات ۸۵-۹۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023